Muzeum Pamięci Sybiru w Białymstoku gospodarzem tegorocznej Nagrody Europejskiego Muzeum Roku 2025

Europejska Nagroda Muzealna Roku (EMYA) - jak podaje białostockie muzeum - to najważniejsze i najbardziej prestiżowe doroczne wyróżnienie w europejskim sektorze muzealnym. Nagroda powstała w 1977 roku pod auspicjami Rady Europy, przyznawana jest przez Europejskie Forum Muzeów (European Museum Forum). Celem tego wyróżnienia jest dostrzeżenie najcenniejszych wydarzeń w europejskim sektorze muzealnym i zachęcenie do wprowadzania innowacji w muzeach.

Nagroda przyznawana jest w kilku kategoriach, częścią tej nagrody jest też prestiżowa Nagroda Muzealna Rady Europy, którą w ubiegłym roku otrzymało Muzeum Pamięci Sybiru. Muzeum upamiętnia, bada, dokumentuje i upowszechniania wiedzę o losach osób zesłanych na Syberię.

W dniach 21-25 maja w Muzeum Pamięci Sybiru odbędzie się tegoroczne europejskie forum muzeów; przyjadą przedstawiciele 42 muzeów z 18 krajów - poinformował w czwartek na konferencji prasowej prezydent Białegostoku Tadeusz Truskolaski.

Podkreślił, że to efekt przyznanej białostockiemu muzeum Nagrody Muzealnej Rady Europy, czyli - jak wyjaśnił - najlepszemu europejskiemu muzeum 2024 roku. "To jest wielka duma, a jednocześnie jest ciąg dalszy tego wydarzenia, że Białystok, muzeum będzie promowane w całej Europie" - dodał.

"Białystok w maju będzie gościł najważniejsze muzea tego roku w Europie. Bez wątpienia jest to olbrzymie wyróżnienie naszego miasta, olbrzymie wyróżnienie Muzeum Pamięci Sybiru, co jest szczególnie ważne w tym momencie, gdy trwa wojna za naszą wschodnią granicą i kiedy to wspólnie, tutaj, z naszego miasta idzie przekaz do naszych partnerów z tej części Europy, że o naszej historii powinniśmy mówić wspólnie" - powiedział dyrektor Muzeum Pamięci Sybiru prof. Wojciech Śleszyński.

Hasłem tegorocznego spotkania w Białymstoku będzie "Pamięć i solidarność na rzecz działań zbiorowych".

Śleszyński wyjaśnił, że temat został wypracowany z partnerami z Europy, a teoria działań zbiorowych - jak podkreślił dyrektor - jest niezwykle ważna dla społeczeństwa. "W tej teorii widzimy, że czym większa grupa, tym trudniej czasami o wspólną pracę" - mówił i dodał, że teorii naukowej nazywane jest to "efetem gapowicza".

"My pokazując te dwa słowa: pamięć i solidarność, chcemy pokazać, że dbanie o pamięć i solidarność wzmacnia działania zbiorowe, ponieważ buduje poczucie wspólnotowej tożsamości i odpowiedzialności" - zaznaczył historyk. Mówił, że gdy ludzie pamiętają o wcześniejszych zwycięstwach lub porażkach we współpracy, to dostrzegają wartości tej wspólnej pracy i łatwiej im uniknąć błędów z przeszłości, a solidarność zmniejsza "efekt gapowicza" i ludzie chętniej ze sobą współpracują.

W programie pięciodniowego forum znalazły się prezentacje poszczególnych muzeów, jeden z dni odbędzie się w Muzeum Pamięci Sybiru, gdzie zaplanowano zwiedzanie wystawy stałej, a także warsztaty. Muzealnicy będą mieli okazję poznać region, zaplanowano wycieczkę do Białowieży, Supraśla i Tykocina, a także spływ kajakowy. Główną częścią będzie ceremonia wręczenia nagród EMYA.

Wśród 42 nominowanych muzeów do EMYA na liście znalazły się instytucje z Polski. Jak podaje Narodowy Instytut Muzeów, to: Centralne Muzeum Włókiennictwa w Łodzi, Muzeum Fotografii w Krakowie, Pałac Krzysztofory - oddział Muzeum Krakowa, Apteka pod Łabędziem - oddział Muzeum Okręgowego im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy, Muzeum Bursztynu - oddział Muzeum Gdańska.

W poprzednich latach wśród polskich laureatów EMYA oprócz Muzeum Pamięci Sybiru zalazło się m.in. Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN, Europejskie Centrum Solidarności w Gdańsku (uhonorowane Nagrodą Muzealną Rady Europy), wyróżniono też m.in. Muzeum Śląskie w Katowicach, Muzeum Krakowa – oddział Thesaurus i Dom Mikołaja Kopernika - oddział Muzeum Okręgowego w Toruniu.(PAP)

swi/ dki/